Nieuwe indeling luchtruim
Vierde aanvliegroute naar Schiphol
De rijksoverheid is al een aantal jaar bezig met voorbereidingen van een nieuwe indeling van het luchtruim boven Nederland. Dit heet het programma Luchtruimherziening dat als doel heeft om de veiligheid van het vliegverkeer te borgen en vliegroutes korter en duurzamer te maken met:
- minder uitstoot
- minder geluidsoverlast
De regering heeft in oktober 2022 een zogenaamde Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening genomen. Deze beslissing bevat de algemene uitgangspunten voor de herziening van het luchtruim.
Vierde aanvliegroute deels boven provincie Utrecht
Eén van de onderdelen van die Voorkeursbeslissing is een extra aanvliegroute voor Schiphol vanuit zuidoostelijke richting. Over deze vierde aanvliegroute maken inwoners zich zorgen, omdat deze waarschijnlijk deels boven onze provincie komt te liggen. De gemeente deelt die bezorgdheid. Onze rol als gemeente is echter erg klein in dit proces. Maar daar waar we kunnen benutten we onze mogelijkheden om onze inbreng te leveren en te lobbyen voor het beperken van de overlast. Zie ook verderop onder het kopje proces. Wat we in ieder geval doen is u op de hoogte houden van de nieuwste ontwikkelingen, daarnaast blijven we in gesprek met de provincie.
In 2023 heeft de gemeenteraad een motie hierover aangenomen. Hierin vraagt de raad aan het college:
- Samenwerking te zoeken met omliggende gemeenten, in het bijzonder met de gemeenten die ook risico lopen met deze nieuwe aanvliegroute, zoals Zeist, Woudenberg, Rhenen en Ede. Door in overleg met deze gemeenten te zorgen dat hun belang is vertegenwoordigd in de kerngroep Luchtvaart of in toekomstig overleg m.b.t. de nieuwe aanvliegroute.
- Samen met deze gemeenten en de provincie een duidelijk standpunt te laten horen naar het Rijk. Zodat onze stilte- en Natura2000 gebieden niet belast worden door deze aanvliegroute, bijvoorbeeld door verhoogde stikstofdepositie. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor onze inwoners. In de zienswijze staat: “Het principe dat de totale hinder van Schiphol niet mag toenemen, moet ook het uitgangspunt zijn voor de verder van de luchthavens gelegen gebieden, dus ook voor de provincie Utrecht.”
- De provincie Utrecht aan te moedigen om actief te blijven deelnemen aan overleggen met ministerie en de BRS (Bestuurlijke Regie Schiphol) in plaats van zich te vertegenwoordigen door een andere provincie met als inzet dat onze bewoners en onze stilte- en Natura2000 gebieden niet belast worden door deze aanvliegroute.
Onze inwoners actief te blijven informeren over ontwikkelingen. Dit kan ook in samenwerking met omliggende gemeenten.
De volledige tekst van de motie vindt u bij de stukken.
Proces
De rijksoverheid voert gesprekken met de provincies over de voortgang van het programma Luchtruimherziening. Er is er nu nog veel onduidelijkheid over de ligging van de vliegroute en over het proces van besluitvorming. Ook is de Luchtruimherziening door het kabinet controversieel verklaard zolang er geen nieuw kabinet is. De minister heeft de Tweede Kamer toegezegd iedere besluitvormende stap aan de Tweede Kamer voor te leggen.
De provincie Utrecht gaat een gebiedsadvies geven aan het ministerie op grond van alle opgaven die relevant zijn voor luchtvaart binnen de provincie. De provincie benadert hiervoor de gemeenten.
Overlast
Mocht u overlast ervaren van vliegtuigen van en naar Schiphol, dan kunt u een melding doen via het Bewoners Aanspreekpunt Schiphol(externe link).
Veelgestelde vragen en antwoorden
Waarom wordt het luchtruim boven Midden-Nederland aangepast?
Vanaf Nederlandse luchthavens wordt veel gevlogen op bestemmingen ten oosten en zuiden van Nederland. In het zuidoosten van Nederland ligt een militair oefengebied. Als dat in gebruik is, moeten passagiersvliegtuigen er omheen vliegen. Door dit oefengebied op te heffen en het bestaande militaire oefengebied in het noorden van Nederland uit te breiden, ontstaat er ruimte voor directe, kortere vliegroutes vanuit het zuidoosten naar Schiphol. Deze kortere routes besparen brandstof en verminderen de CO2-uitstoot. Vliegtuigen vliegen nu op drie punten het zogenoemde naderingsgebied van Schiphol binnen dat zich bevindt op circa 3 tot 7,5 kilometer hoogte. Daar komt een vierde naderingspunt bij. De vier naderingspunten liggen grofweg op de hoekpunten van een denkbeeldig vierkant rondom de luchthaven Schiphol.
Hoe ziet de planning eruit?
Tot 2024
De contouren van de hogere luchtlaag vanaf de landsgrenzen zijn op hoofdlijnen bekend. Dus het globale militaire oefenterrein (in het Noorden) en de 4 naderingspunten. In tegenstelling tot de verwachting is hier weinig ruimte voor participatie door de internationale afspraken (o.a. de locaties waar de vliegtuigen Nederland binnenkomen) en vliegveiligheid.
2024
Start van het routeontwerp en het voorlopig ontwerp wordt dan in 2025 bekend. Tot een afstand van 7,5 km vanaf Schiphol verandert er weinig door de ligging van de banen. Het participatietraject zal dus vooral gaan om het gedeelte vanaf 7,5 km vanaf Schiphol tot aan de 4 naderingspunten. Hoe en wat is nu nog allemaal onduidelijk.
2025-2027
Het voorlopig ontwerp wordt bekend. Tot een afstand van 7,5 km vanaf Schiphol verandert er weinig door de ligging van de banen. Het participatietraject gaat dus vooral om het gedeelte vanaf 7,5 km vanaf Schiphol tot aan de 4 naderingspunten. De provincie Utrecht gaat een gebiedsadvies geven aan het ministerie op grond van alle opgaven die relevant zijn voor luchtvaart binnen de provincie. Daarvoor wordt ook contact opgenomen met de gemeenten. Hoe zij dat gaan uitwerken wordt nog uitgezocht.
Welke rol heeft de provincie?
Provincie Utrecht maakt deel uit van zowel de ambtelijke als de Bestuurlijke Regie Schiphol (BRS), Dit is het samenwerkingsverband van 56 gemeenten en 4 provincies in de Schipholregio. De provincie heeft eigen zienswijzen ingediend mede namens een aantal Utrechtse gemeenten, naast de zienswijzen vanuit de BRS. De provincie heeft aangegeven zich altijd zelf te laten vertegenwoordigen bij de BRS op het moment dat het gaat over de nieuwe aanvliegroute. In ieder geval wordt de provincie betrokken bij dit participatietraject en daarvoor wordt o.a. ook verwezen naar de kerngroep Luchtvaart. Binnenkort geeft de provincie een gebiedsadvies aan het ministerie op grond van alle opgaven die relevant zijn voor luchtvaart binnen de provincie. Daarvoor wordt ook contact opgenomen met de gemeenten. Hoe zij dat gaan doen wordt nog uitgewerkt.
Welke rol heeft de gemeente?
De gemeente wordt betrokken door de provincie in de nog op te stellen gebiedsvisie. Daarnaast worden de ontwikkelingen gevolgd. Op het moment dat er nieuwe ontwikkelingen zijn, dan communiceert de gemeente dit via de gemeenteraad en website. In 2023 heeft de raad een motie aangenomen (motie 9 februari 2023 ‘Laat rust en natuur niet vervliegen door Vierde Aanvliegroute Schiphol’). Gemeente blijft gezamenlijk met omliggende gemeenten en de provincie richting het Rijk het standpunt uitdragen dat op de eerste plaats het vliegen dorpskernen en op de tweede plaats over stiltegebieden, zoveel mogelijk moet worden voorkomen.
Hoe kunt u invloed uitoefenen op het proces?
De voorkeursbeslissing is in 2022 genomen door het Rijk. De precieze invulling hiervan is echter nog niet bekend. De inrichting van de participatie vanuit het Rijk is nog niet bekend. De provincies zijn betrokken en kunnen invloed uitoefenen op het proces. Zij betrekken de gemeenten daarbij.
Aanmelden RSS feed raadsinformatie over dit onderwerp https://heuvelrug.notubiz.nl/inloggen(externe link)
Klachten over geluidsoverlast van vliegtuigen?
Heeft u een klacht over geluidsoverlast van vliegtuigen? Dan kunt u die melden bij de luchthaven waar die vliegtuigen opstijgen of landen. Afhankelijk van de locatie of het type vliegtuig kunt u ook terecht bij de RUD, de provincie Noord-Holland, de luchtvaartpolitie of Defensie: https://www.defensie.nl/onderwerpen/klachten-en-schadeclaims/geluidsoverlast(externe link).
Met klachten over grote luchtvaart kunt u terecht bij het Bewoners Aanspreekpunt Schiphol(externe link).
